Kanser hastalarında bulantı ve kusmayla başa çıkmanın yolları
Bulantı ve kusma kemoterapi ve radyoterapi alan hastalarda sık karşılaşılan bir yan etkidir. Bu durum kansere bağlı gelişebileceği gibi kullanılan ilaçlara bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Eğer kemoterapiye bağlı gelişen bir durum ise bulantı ve kusmalar ilacın alındığı gün başlar ve kullanılan ilaca bağlı olarak birkaç gün daha devam edebilir.
Radyoterapide ise özellikle göğüs, beyin, göbek bölgesine radyoterapi alınıyorsa bulantılar tedaviden kısa bir sonra başlar ve geçmesi saatler alır. Bu da beslenme durumunu etkiler ve genellikle hastanın yeme isteğini yitirmesine neden olur. Ancak kanserli bir hastanın besinsel ihtiyaçlarını karşılaması tedavinin devamlılığı ve hastanın yaşam kalitesinin yükseltilmesi açısından oldukça önemlidir.
Ne yapılmalı?
- Yemeklerinizi 3 büyük öğün yerine 6-8 öğüne bölerek küçültün,
- Uyandığınızda ve gün içerinde birkaç saatlik aralıklarla kraker, galeta, tost, gevrek gibi kuru yiyecekler tercih edin,
- Güçlü ve keskin kokulara sahip yiyecekleri tercih etmeyin,
- Sıcak ve baharatlı yiyecekler yerine daha serin ve taze yiyecekleri tercih edin,
- Aşırı yağlı, tatlı, kızarmış, baharatlı yiyeceklerden uzak durun,
- Yemek sonrası kendinizi yorgun hissediyorsanız ve dinlenmek istiyorsanız en azından 1 saat süresince uzandığınızda başınızı dik konumda tutun,
- Özellikle kusmanın görüldüğü durumlarda sıvı kaybına bağlı oluşacak dehidrasyonu engellemek için sıvı alımınıza dikkat edin, berrak sıvıları tercih edin. Kustuktan sonra ağzınızı çalkalayın ve yarım saat bekledikten sonra yudum yudum elma suyu, çorba gibi berrak sıvıları içmeyi deneyin,
- Tedavi günlerinde blenderize, yumuşak, sindirimi kolay yiyecekleri tercih edin,
- Sıcak bir odada veya yemeklerin piştiği ortamda yemek yemeyi tercih etmeyin,
- Nefesinizde kötü bir koku hissediyorsanız naneli veya limonlu gibi sert şekerleri emin.
Bulantı olduğu günlerde ne yemeli, ne yememeli?
Kaynak:
American Cancer Society, Nutrition for the Person With Cancer During Treatment: A Guide for Patients and Families. Last Revised: 6/9/2014.