Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon)
Bazı insanlar düşük kan basıncına sahip olabilirken, genelde insanlar normal kan basıncı değerlerine sahiptir. Ancak dünyada birçok insan yüksek kan basıncı değerlerine sahiptir ve bu durum kalp hastalıkları ve felç riskini arttırmaktadır.
Kan Basıncı Nedir?
Kan basıncı, kalp tarafından vücut içerisinde pompalanan kanın damarların yüzeyine yaptığı baskıyı ifade eder. Kalp kasılma ve gevşeme hareketleri ile kalp atımını oluşturur. Kalp her kasıldığında, vücut içerisinde dolaşan kan damar duvarlarına baskı oluşturur. Kalp bu şekilde her kalp atımı sırasında dinlenir. Kalp her kasıldığında, damarlar içerisinde dolaşan kanın basıncı yükselir. Kan basıncının iki türü vardır. Bunlar sistolik (küçük tansiyon) ve diastolik (büyük tansiyon) kan basınçlarıdır.
Kan Basıncı Neden Önemlidir?
Kan basıncının artması kalp hastalıkları ve felç riskini neredeyse 3 kat arttırıyor. Kan basıncının normal değerlerde olması ise bu risklerin tamamen olmasa da büyük ölçüde ortadan kalkmasını sağlıyor. Bilimsel çalışmalar, özellikle tuz tüketiminin kan basıncını kesin olarak arttırdığını göstermektedir. Ülkemizde her 10 kişiden yaklaşık 3’ünde yüksek kan basıncı sorunu vardır.
Yüksek Kan Basıncının Nedenleri Nelerdir?
Yüksek kan basıncını yaratan birçok farklı neden vardır. Bunlar:
• Aşırı tuz tüketimi
• Kilolu veya şişman olma
• Düşük fiziksel aktivite düzeyi
• Aşırı alkol tüketimi
Eğer ailenizde bir veya birkaç kişide yüksek tansiyon sorunu varsa, sizin de yüksek tansiyon sorunu ile karşılaşmanız olasıdır. Bu nedenle ailesel yüksek tansiyon öyküsü olanların yaşam tarzlarına daha çok dikkat etmeleri gerekir. Yüksek tansiyon sorunu yaşamamak için tuz tüketiminizi azaltın, sebze ve meyve tüketiminizi arttırın, normal ağırlığınızı koruyun ve düzenli fiziksel aktivite yapmaya özen gösterin.
Tuzu Azaltmak Önemlidir!
Birçoğumuz eğer yediğimiz besinlere tuz eklemiyorsak bu besinlerin tuz içermediğini düşünürüz. Oysa besinlerin birçoğunda bulunan sodyum minerali tuz olarak adlandırılır. Sofrada kullandığımız tuzunda büyük bölümünü sodyum oluşturur. Aşırı tuz tüketimi kan basıncını arttırır. Kan basıncındaki artış ise kalp-damar hastalıklarının oluşum riskini arttırır. Mümkün olduğunca masada tuz kullanmayın. Turşu, ketçap, hardal, zeytin, soya sosu vb. yiyeceklerin tuz içeriği çok fazladır. Bunun yanında tüm fast-food ürünlerin (hamburger, patates cipsleri, pizza çeşitleri gibi) tuz içeriği çok yüksektir. Bu besinlerden uzak durun veya çok az ve seyrek tüketin. Tuz tüketimi için günlük güvenli tüketim sınırı 6 gramdır (yaklaşık 1 çay kaşığı). Özellikle çocukların bu miktarın üzerine çıkmaması çok önemlidir.
Satın aldığınız bir besinin etiketininde; 100 gram ürün içerisinde 1.25 gramdan tuz ya da 0.5 gramdan daha fazla sodyum varsa bu besin çok tuzlu, 0.25 gramdan daha az tuz ya da 0.1 gramdan daha az sodyum varsa bu besin az tuzlu olarak değerlendirilir. Aldığınız besinlerdeki tuz miktarının 0.25 gramdan az olmasına özen gösterin.