D�nya Sa�l�k �rg�t� k�rm�z� eti Karsinojenik olarak de�erlendirdi

K�rm�z� Et

Dünya Sa�l�k Örgütü alt kurulu�u olan Uluslararas� Kanser Ara�t�rma Ajans�’nda 10 ülkeden 22 uzman�n olu�turdu�u çal��ma grubu günümüze kadar yap�lm�� tüm bilimsel çal��malar� inceledikten sonra k�rm�z� et tüketimini insanlar için ‘olas� karsinojenik’ olarak de�erlendirildi. Elde edilen kan�tlar s�n�rl� olmas� nedeniyle ‘olas� risk’ grubunda bir de�erlendirme yap�lm�� olup; en güçlü ili�ki kolorektal kanser için bulunmu�tur. Ayr�ca pankreas ve prostat kanserleri ile de ili�kili olabilece�i belirtilmi�tir.

��lenmi� Et

Salam, sosis, sucuk, füme, vb. i�lenmi� etler ise do�rudan karsinojenik olarak s�n�fland�r�lm��t�r. ��lenmi� et konusundaki kan�tlar bu sonuca varmak için yeterli bulunmu�tur ve yine en güçlü etki kolorektal kanser içindir. Yine mide kanseri riskini de artt�rd�� yönünde veriler bulunmaktad�r.

Et Tüketimi ve Etkileri

Et tüketimi, ülkeler aras�nda oldukça farkl�l�k göstermektedir. Çok dü�ük oranlarda et tüketen ülkeler oldu�u gibi et tüketimi % 100’e varan ülkeler de bulunmaktad�r.

Yap�lan de�erlendirmede i�lenmi� et tüketimindeki her 50 g’l�k art��n kolorektal kanser riskini % 18 artt�rd�� belirtilmi�tir.

Bu sonuçlar farkl� kanser türleri ve k�rm�z� et/ i�lenmi� et aras�ndaki ili�kiyi de�erlendiren 800’ün üzerindeki çal��madan elde edilmi�tir.

Uluslararas� Kanser Ara�t�rma Ajans�’n�n direktörü olan Dr. Christopher Wild’a göre bu sonuçlar halk sa�l�� önerileri içerisinde et tüketiminin k�s�tlanmas�n� desteklemektedir ancak yine de dikkatli yorumlanmal�d�r. Çünkü k�rm�z� etin ayn� zamanda besleyici bir de�eri vard�r ve sa�l��a olumlu etkileri de mevcuttur. Bu nedenle topluma yap�lacak öneriler geli�tirilirken risk de�erlendirmesi iyi yap�lmal� ve yarar ve zararlar� dengeleyecek beslenme önerileri sa�lanmal�d�r.

Peki ne kadar et yemeliyiz?

Yap�lan çal��malarda görülmektedir ki et tüketimi artt�kça – özellikle de i�lenmi� et – kanser riski artmaktad�r. Ancak bu durum hiç et yemeyece�imiz anlam�na gelmemektedir. Sa�l�kl� bir beslenme plan� içerisinde zaman zaman k�rm�z� ete yer verilmeli ancak i�lenmi� et tüketiminden kaç�n�lmal�d�r. Dünya Sa�l�k Örgütü d��nda et tüketiminin k�s�tlanmas�n� öneren Amerikan Kalp Birli�i, Amerikan Kanser Toplulu�u, Dünya Kanser Ara�t�rma Fonu gibi ba�ka kurulu�lar da bulunmaktad�r. Örne�in Dünya Kanser Ara�t�rma Fonu’nun bu konudaki önerisi k�rm�z� et tüketiminin haftada 500 g’� geçmemesi gerekti�i yönündedir.

Kaynak:

1) World Health Organization. International Agency for Cancer Research. IARC Monographs evaluate consumption of red meat and processed meat. 26 October 2015, http://www.iarc.fr/en/media-centre/pr/2015/pdfs/pr240_E.pdf <eri�im 13.11.2015>

2) Harvard TH Chan. School of Public Health. WHO report says eating processed meat is carcinogenic: Understanding the findings. November 3, 2015, http://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/2015/11/03/report-says-eating-processed-meat-is-carcinogenic-understanding-the-findings/ <eri�im 13.11.2015>