İletişim için
Blog Haberler

14 Kasım Dünya Diyabet Günü

Diyabet, insülin eksikliği veya insülin etkisine  direnç sonucu oluşan kronik metabolik bir hastalıktır. En sık görülen diyabet formu tip 2 diyabet olup tüm dünyada ve Türkiyede tip 2 diyabetli hasta sayısı giderek artmaktadır. Türkiye'deki verilere baktığımız zaman 1998 yılında %7,2 olan diyabet görülme oranı 2010 yılında %13,7'ye ulaşmıştır. Ayrıca yapılan hesaplara göre geçen 12 yılda diyabetin ortaya çıkma yaşı 5 yaş küçülmüştür. Artık insanlar daha genç yaşta diyabet hastası olmaya başlamışlardır.

Dünyadaki rakamlara bakıldığı zaman da durum benzerdir. 2009 yılı rakamlarına göre tüm dünyadaki diyabetli hasta sayısı 285 milyon iken bu sayının 2030 yılında 438 milyona ulaşması beklenmektedir. Bunun başlıca nedenleri nüfus artışı, yaşlanma ve kentleşmenin getirdiği yaşam tarzı değişimi ve sonuçta ortaya çıkan obezite ve fiziksel inaktivitenin artmasıdır. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiyede de obezite giderek artmaktadır. 2009 yılı rakamlarına göre ülkemizin 2/3'ü fazla kilolu, hatta %32'si obezdir. Yani her 3 kişiden birisi obezdir. Diyabet görülme oranı 12 yılda yaklaşık %90, obezite ise %44 artmıştır. Bu sonuçlar, ülkemizde obezite ve diyabetin en önemli toplum sağlığı sorunlarının başında olduğunu göstermektedir.

Diyabetle ilgili bu ürkütücü rakamlar nedeniyle farkındalığı artırmak için yılda bir gün Dünya Diyabet günü olarak ilan edilmiştir. Bu gün, 1922’de insülini keşfeden Frederick Banting’in doğum günü anısına her yıl 14 Kasım’da kutlanmaktadır. İnsülinin keşfinden önce diyabet hastaları sadece 1-2 yıl yaşayabilmekteydi. Bu nedenle diyabetli hastaların hayatını kurtaran insülin, belki de dünyanın en önemli keşiflerinden birisidir. Bu anlamda yapılan etkinliklerle dünyada bir gün de olsa diyabette farkındalık artırılmaya çalışılmaktadır. İlk kez 1991 yılında Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından başlatılan bu küresel etkinliğe ülkemiz de tüm illerde yapılan organizasyonlarla katılmaktadır.

Tip 2 diyabet aslında büyük ölçüde önlenebilir bir hastalıktır. Önlemenin en önemli yolu ise insanların bilinçlendirilmesidir. Çünkü yapılan bilimsel araştırmalarda diyabetten korunmada en etkili yolun obezitenin önlenmesi olduğu gösterilmiştir. Bu da ancak yaşam tarzı değişimi ile mümkün olabilmektedir. Yaşam tarzı değişikliği ile diyabet riskinin yaklaşık %40-60 oranında azaltılabileceği gösterilmiştir. Enerji alımının azaltılması, kilo kaybı ve düzenli fiziksel aktiviteyi kapsayan yaşam tarzı değişiklikleri diyabet riskini önemli ölçüde azaltabilmektedir. Bu da ancak insanları bilinçlendirebileceğimiz bu tür toplantılarla olmaktadır. Belki de bu toplantıları yılda yalnızca bir gün değil, pek çok kez yapmak ve daha küçük toplulukları bire bir bilgilendirmek daha doğru olacaktır. Bilimin, tıbbın ve ilaç sanayinin bu kadar geliştiği günümüzde diyabetli nüfustaki artışın önlenememesi aslında bize önemli bir durumu özetlemektedir. Hasta olmaktansa halen daha en etkili tedavi aslında hastalığı önlemektir. Diyabette de bunu sağlamanın en etkili yolu ise sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak ve kilo almamaktan geçmektedir. Çareyi tek tip diyetlerde, ilaçlarda, bitkilerde, ameliyatlarda, mucizelerde aramamalıyız artık. Belki de bu 14 Kasım sizin için diyabetsiz sağlıklı bir yaşama atılacak ilk adımın günü olabilir. Sonuçta ödülün, "diyabet olmamak" kadar büyük olduğu unutulmamalıdır.

Kaynak:

Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. N Engl J Med 2002;346:393-403.

Satman I, Yılmaz MT, et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey: Results of the Turkish Diabetes Epidemiology Study (TURDEP). Diabetes Care 2002;25:1551-6.

Satman I, Dinccag N, et al. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults (TURDEP-2). Eur J Epidemiol (2013) 28:169–180.