Diyetinizdeki Çinko alımı yeterli mi?
Çinko, sağlıklı kalabilmemiz için vücudun ihtiyaç duyduğu bir mineraldir. Özellikle bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gereklidir. Hücre bölünmesi ve gelişimi, yara iyileşmesi, antioksidan sistemlerde ve karbonhidratların yıkımında rol oynamaktadır. Ayrıca koku ve tat duyuları için de gereklidir.
Son dönemde yapılan çalışmalarda soğuk algınlığı riskini azalttığı ya da hastalığın semptomları ve şiddetini azalttığına yönelik kanıtlar da elde edilmektedir.
Beslenmemizdeki Çinko Kaynakları
Yüksek protein içeren besinler genellikle çinko açısından da zengindir. Özellikle kırmızı etler balığa göre daha yüksek miktarda çinko içerir. Tavuk etinin de koyu renk olan kısımları çinko yönünden daha zengindir.
Çinkonun diğer iyi kaynakları ise yağlı tohumlar, tam tahıllar, buğday rüşeymi, maya (ekmek, vb.), bazı peynirler ve kurubaklagillerdir.
Sebze ve meyveler iyi bir çinko kaynağı olmadığından düşük proteinli diyetlerde ve vejetaryen diyetlerde çinko alımı yetersiz olabilir.
Çinko eksikliğinde karşılaşılan durumlar
Eksikliğinde sık görülen enfeksiyonlar, saç dökülmesi, iştah kaybı, tat ve koku duyusunda azalmalar, yara iyileşmesinde gecikme, gelişimde yavaşlama gibi sorunlar görülebilmektedir. Ancak aşırı alımlarda da ishal, karın ağrısı, kusma, iştah kaybı ve bağışıklık sisteminin baskılanması gibi durumlarla karşılaşılabilmektedir. Bu etkilerin görülebildiği dozlara ulaşılması ise ancak takviye alımıyla mümkündür.
Kaynak:
1) Wardlaw GM, Smith AM. Contemporary Nutrition: A Functional Approach. 2nd edition, 2009, McGraw-Hill Companies: New York.
2) Singh M, Das RR. Zinc for the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jun 18;6:CD001364. doi: 10.1002/14651858.CD001364.pub4.
3) NIH, U.S. National Library of Medicine. Zinc in diet. Updated by: Alison Evert, 2012, http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/